آنژیوکت یا کاتتر عروق محیطی (به انگلیسی: peripheral venous catheter) یک کاتتر کوچک و قابل انعطاف است که در داخل عروق محیطی بیمار جهت تزریق وریدی و مایع درمانی قرار داده میشود. پس از قرار دادن آنژیوکت نیز می‌توان برای گرفتن خون از آن استفاده کرد.
آنژیوکت به وسیله سوزنی که دارد وارد ورید بیمار میشود، زمانی که کاتتر در ورید بیمار قرار گرفت سوزن یا همان نیدل از آنژیوکت خارج میشود و کاتتر در رگ بیمار باقی می‌ماند سپس با استفاده از یک چسب ضد حساسیت روی پوست بیمار محکم میشود.
آنژیوکت‌های جدید به شکلی ساخته شده‌اند که از نیدل‌استیک جلوگیری می‌کنند. در سال ۱۹۵۰ جنس این کاتترها از پلی وینیل کلراید بود.[۱][۲][۳]
از آنژیوکت‌ها بیشتر برای دسترسی عروقی استفاده میشود. از این وسیله برای بیماران قبل از جراحی یا در اتاق‌های اورژانس استفاده میشود، همچنین در بعضی موارد رادیوگرافی که از ماده حاجب استفاده میشود آنژیوکت برای بیمار تعبیه میشود. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا سالانه ۲۵ میلیون آنژیوکت برای بیماران استفاده میشود.[۴]
آنژیوکت معمولاً بر روی وریدهای دست یا بازو بیمار قرار داده میشود، آنژیوکت با کاتتر سیاهرگ مرکزی متفاوت است زیرا کاتتر سیاهرگ مرکزی در ورید مرکزی (معمولاً سیاهرگ ژوگولار داخلی بر روی گردن یا سیاهرگ زیرترقوه‌ای در بالای قفسه سینه) تعبیه میشود اما آنژیوکت در وریدهای محیطی یا جهت دسترسی شریانی بر روی شریان محیطی بیمار قرار داده میشود.
برای کودکان با استفاده از ژل بی‌حس‌کننده موضعی (مانند لیدوکائین) پوستِ ناحیه‌ای که قرار است آنژیوکت در آن قرار داده شود را بی‌حس کرده سپس آنژیوکت را قرار می‌دهند.
| رنگ و سایز آنژیوکت | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سایز بر اساس معیار | ۲۴ | ۲۲ | ۲۰ | ۱۸ | ۱۷ | ۱۶ | ۱۴ |
| رنگ | زرد | آبی | صورتی | سبز سبز/سفید |
سفید | خاکستری | نارنجی |
| قطر خارجی (mm) |
۰٬۷ | ۰٬۹ | ۱٬۱ | ۱٬۳ | ۱٬۵ | ۱٬۷ | ۲٬۲ |
| قطر داخلی (mm) |
۰٬۴ | ۰٬۶ | ۰٬۸ | ۱٬۰ | ۱٬۱ | ۱٬۳ | ۱٬۷ |
| جریان (ml/min) |
۱۳ | ۳۶ | ۶۱ | ۱۰۳/۹۶ | ۱۲۸ | ۱۹۶ | ۳۴۳ |
| جریان (l/h) |
۰٬۷۸ | ۲٬۱۶ | ۳٬۶۶ | ۶٬۱۸/۵٬۷۶ | ۱۰٬۶۸ | ۱۱٬۷۶ | ۲۰٬۵۸ |
| طول (mm) |
۱۹ | ۲۵ | ۳۳ | ۳۳/۴۵ | ۴۵ | ۵۰ | ۵۰ |
درباره این سایت